احجار کریمه یا سنگ های قیمتی انواع مختلفی از سنگ هاست که عموما از دو عنصر یا بیشتر تشکیل می شود که البته گاهی با ناخالصی هایی نیز همراه است که این خود به بعضی سنگ ها زیبایی بیشتری می دهد. این سنگ ها معمولا در مناطق آتش فشانی و در مسیر گدازه های آتش فشانی یافت می شود. ترکیب شیمیاهی هر سنگی با توجه به شرایطی که در آن تشکیل شده است و با توجه ناخالصی های موجود در آن متفاوت است. همان طور که گفتیم تمامی انواع سنگ های قیمتی از دو عنصر یا بیشتر تشکیل شده اند و در این میان تنها الماس است که فقط از یک عنصر یعنی کربن تشکیل شده است. بعضی از این سنگ ها در اعماق زمین تشکیل می شود و همراه گدازه های آتشفشانی یا به سبب زلزله از اعماق زمین به سطح زمین می آید. برخی از این سنگ ها در سطح زمین و در عرصه زندگی موجودات زنده تشکیل می شود مانند مرجان و  مروارید. بی شک یکی از بزرگترین نعمت هایی که خداوند متعال به انسان ها بخشیده است زمین و منافع سرشاری است که در آن وجود دارد. خداوند در سوره سبأ به استفاده انسان و منافع منابع زمینی و معادن اشاره می کند و می فرماید «ما چشمه مس را برای سلیمان جاری ساختیم» ((وَ أَسَلْنا لَهُ عَيْنَ الْقِطْر، سوره سبأ،12)) و همچنین در سوره حدید به آفرینش آهن اشاره می کند. ((وأنزَلنا الحدیدَ فیه بأسٌ شدیدً، سوره حدید، 25)) سنگ های قیمتی یکی دیگر از منافع موجود در زمین هستند که خداوند متعال برای استفاده انسان ها خلق کرده است که در بعضی آیات به صراحت در مورد آنها سخن گفته است. مثلا در سوره الرحمن در مورد خلقت مروارید و مرجان سخن به میان می آورد و می فرماید: « دو درياى مختلف (شور و شيرين، گرم و سرد) را در كنار هم قرار داد، در حالى كه با هم تماس دارند. در ميان آن دو برزخى است كه يكى بر ديگرى غلبه نمى‏كند (و به هم نمى‏آميزند)! پس كدامين نعمتهاى پروردگارتان را انكار مى‏كنيد؟! از آن دو، لؤلؤ و مرجان خارج مى‏شود.» ((مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ يَلْتَقِيانِ/ بَيْنَهُما بَرْزَخٌ لا يَبْغِيانِ/ فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ/ يَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجانُ، سوره الرحمن، 19 – 22)) همچنین در همین سوره می فرماید: «در آن باغهاى بهشتى زنانى هستند كه جز به همسران خود عشق نمى‏ورزند و هيچ انس و جنّ پيش از اينها با آنان تماس نگرفته است. پس كدامين نعمتهاى پروردگارتان را انكار مى‏كنيد؟! آنها همچون ياقوت و مرجانند!» ((فيهِنَّ قاصِراتُ الطَّرْفِ لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ / فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ/ كَأَنَّهُنَّ الْياقُوتُ وَ الْمَرْجانُ، سوره الرحمن، 56 – 58))  همچنین در سوره واقعه در بیان نعمت های بهشتی می فرماید: «و همسرانى از حور العين دارند، همچون مرواريد در صدف پنهان!» ((وَ حُورٌ عينٌ / كَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ، سوره واقعه، 22-23)) روایاتی فراوانی نیز در مورد بعضی از احجار کریمه نقل شده است که ذیل هر عنوان ذکر خواهد شد. بیشتر این روایات در مورد تختّم (انگشتر به دست کردن) به این سنگ ها است. چرا که یکی از استفاده های شایع این نوع سنگ ها، استفاده از آن به عنوان نگین انگشتر است. در مورد برخی از احجار کریمه در فقه نیز، به مناسبت بحث شده است. مانند رمی جمرات با احجار کریمه و سجده بر آنها و ... .

احجار کریمه یا سنگ های قیمتی، با ارزش و نفیس:
ساختار و منابع:
جایگاه سنگ های قیمتی در اسلام:
فضیلت انگشتر به دست کردن:
عقیق
ترکیب شیمیایی:
انواع عقیق: ((لغت نامه دهخدا، واژه عقیق))
عقیق سلیمانی
عقیق سرخ
عقیق سیاه
عقیق رُطَبی
عقیق چشم بلبلی
عقیق دلربا؛
فضیلت عقیق در روایات:
فیروزه
ترکیب شیمیایی:
انواع فیروزه:
یاقوت
ترکیب شیمیایی:
انواع:
یاقوت در قرآن:
یاقوت در روایات:
خواص و آثار:
زبرجد
ترکیب شیمیایی:
انواع:
آثار و خواص:
در نجف
حدید
حدید در روایات:
الماس
ویژگی ها و ترکیب شیمیایی:
خواص متمایز الماس:
موارد استفاده الماس:
زمرد
ویژگی ها و ترکیب شیمیایی:
خواص و آثار:
کهربا
آثار و خواص:
لاجورد
ویژگی ها و ترکیبات:
خواص و آثار:
لعل
مروارید (لؤلؤ)
ویژگی ها، انواع و جنس آن:
یَشم
ویژگی ها و جنس یشم:
منابع: